Afgelopen weekend kreeg Owen Cooper als jongste winnaar ooit (15 jaar!) een Emmy voor zijn rol in de serie Adolescence. Onwillekeurig gingen mijn gedachten naar mijn werk als docent en mentor in het voortgezet onderwijs en even onwillekeurig legde ik mijn mentorklas naast het beeld van pubers dat uit deze serie naar voren komt.

Want belangrijk is deze serie, zo benadrukken zowel het commerciële Netflix als de overheid in het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Scholen mogen de serie zomaar uitzenden in de klas en het Instituut Beeld en Geluid ontwikkelt lesmateriaal over sociale media en groepsdruk. Maar zijn dat werkelijk de belangrijkste onderwerpen uit deze serie?

Mijn leerlingen herkennen het onderwerp op zich wel. "De meeste ouders hebben niet eens door wat er online gebeurt en wat hun kind doet. De meeste jongeren doen alles om er bij te horen. De groepsdruk ligt hoog en als er iets fout gaat durft niemand iets te zeggen." En toch wordt ook gezegd: "Het deed mij zeker niet denken aan mijn klasgenoten of omgeving. Denk wel dat er zulke kleine dingen spelen wat betreft groepsdruk en bepaalde termen."

Heel boeiend vond ik de analyse van Leonie Breebaart in Trouw van 11 april 2025. De titel: "'Adolescence' gaat niet over social media". Ze citeert haar (volwassen) zoon die de serie het beste vond wat hij in lange tijd had gezien, die vooral kritisch was over de vader van de hoofdpersoon: "En hij had toch nooit tijd om met zijn zoon te praten?" En dan haar conclusie: 'Het gaat ook over vaders die niet weten hoe ze een goede vader moeten zijn.' In dezelfde krant schrijft een docent: "Jongens verdienen positieve rolmodellen die hen laten zien dat ze gewaardeerd worden voor wie ze zijn."

Toen mijn leerlingen aan het eind van het vorige cursusjaar - ze zaten toen nog in havo 4 - in een pitch van een paar minuten over zichzelf moesten vertellen bij LOB (Loopbaanoriëntatie en -begeleiding), verraste het mij hoe vaak vader daarbij een rol speelde. Een dag mee naar het werk? "Nou, dan ga ik wel een dagje met mijn vader mee." Een interview met een professional? "Ik interview mijn vader wel!" In die pitches bleek vaker dat mijn leerlingen hun vader als een voorbeeld zagen. Daar werd ik blij van.

Ik ben daarom van mening dat de serie Adolescence eerder belangrijk is voor opvoeders dan voor tieners. Als de vaders (en moeders) van nu de band met hun (puber)kinderen steeds weer verder versterken, dan zullen die kinderen de groepsdruk via de sociale media ook makkelijker kunnen weerstaan.

En dan vergeef ik die ene leerling haar "Sorry, pap", toen ze vertelde uit gemakzucht haar vader had geïnterviewd en niet omdat hij zo'n interessant beroep heeft.